Ko‘p yillik
Pol-pola balandligi 140 sm gacha bo‘lgan ko‘p yillik, ikki yillik yoki bir yillik (madaniylashtirilganda) o‘t o‘simlik, kulrang-oq rangdagi bir oz tarvaqaylab o‘sgan ildiz tizimiga ega. Ular orasida ham tik, ham sudraluvchi shakllar qayd etilgan. Ildiz uzunligi 18 sm va diametri 7 mm gacha yetishi mumkin. Poyasi kuchli tarvaqaylab ketgan, tukli, kulrang-yashil rangga ega, silindrsimon, diametri 1 sm gacha bo‘lgan yengil bo‘ylama qovurg‘alari bor. Pol-pola poyasining o‘zagi oq pukaksimon. Barglari ketma-ket joylashgan, kalta bandli, tuxumsimon yoki elliptik, chetlari butun, tukli–pastdan intensivroq, uzunligi 2,5 sm gacha, eni 1,5 sm gacha. Gullari mayda, oq, ko‘rimsiz, bir oz qo‘ng‘iroq shaklida, oddiy pardasimon oq-yashil gulqo‘rg‘onli, jingalak tukli, boshoqsimon to‘pgulda joylashgan. Gulbandlari mayda pardasimon gulyonbarglari bor va tepasida uchli o‘simtasiga ega. Meva yashildan jigarranggacha bo‘lgan bitta urug‘li ko‘sakdir. Urug‘lari loviya shaklida, qora, yaltiroq, juda kichik (taxminan 1 mm). U iyundan iyulgacha va sovuqgacha gullaydi, yoz o‘rtasidan meva beradi.
Pol-polaning vatani Janubiy Osiyo (Seylon), lekin u ko‘plab mamlakatlarda ham keng tarqalgan: Afrika, Saudiya Arabistoni, Hindiston, Indoneziya, Papua Yangi Gvineya va Avstraliya. 1977 yildan boshlab Seylondan olib kelingan urug‘lari Gruziyaning nam subtropiklarida bir yillik o‘simlik sifatida o‘stirila boshlandi. Shuningdek, u Ukraina, Qozog‘iston va O‘zbekistonda yetishtiriladi.
Dorivor maqsadlarda pol-pola o‘ti butunlay ildiz bilan birga yig‘ib olinadi. O‘simlik meva berishdan oldin gullash bosqichida yig‘ib olinadi. Pol-polaning o‘ti 20 sm gacha bo‘laklarga bo‘linadi va soyada yoki 40-50°C havo haroratida quritiladi.
Pol-pola o‘tida indol alkaloidlari (ervin, metilervin, ervozid, ervolanin), feruloilamidlar (feruloiltiramin, feruloilgomovanilamin), fenolik kislotalar (serenik kislota, vinilik kislota), flavonoidlar (asilglikozidlar tilirozid, kumaroil-tilirozid, ervitrin, narsissin), triterpenoidlar, pektin moddalari, lupeol va olein kislota hosilalari, sterollar (sitosterol, daukosterol) makro va mikroelementlar (xrom, kaliy) va boshqa biologik faol moddalar mavjud.
Pol-pola o‘tining damlamasi diuretik va antiseptik ta'sirga ega bo‘lib, tananing elektrolitlar muvozanatini buzmaydi. Pol-pola preparatlari qon zardobidagi karbamid miqdorini kamaytiradi, natriy ionlarining chiqarilishini va kamroq darajada kaliyni (kaliy
1. Беффа М. Т. Лекарственные растения. М. АСТ «Арстель». 2005.– 255с.
2. Государственный реестр лекарственных средств. Официальное издание: в 2 т.- М.: Медицинский совет, 2009. - Т.2, ч.1 - 568 с.; ч.2 - 560 с.
3. Иллюстрированное руководство для ботанических практик и экскурсий в Средней России. Скворцов В.Э. М.: Товарищество научных изданий КМК, 2004. – 506 с.
4. Кьосев П.А. Лекарственные растения: самый полный справочник. – М.: Эксмо, 2011. – 944с.
5. Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия. Под редакцией Г. П. Яковлева, Санкт-Петербург, Издательство «СпецЛит», 2006, 845с.
6. Лекарственное растительное сырье. Фармакогнозия: Учеб. пособие / Под ред. Г.П. Яковлева и К.Ф. Блиновой. – СПб.: СпецЛит, 2004. – 765 с.
7. Муравьева Д.А. Фармакогнозия: Учебник. - М.: Медицина, 1991. - 560с.
8. Носов А.М. Лекарственные растения в официнальной и народной медицины. М.: Изд-во Эксмо, 2005. – 800 с.
9. Растения для нас. Справочное пособие / Под ред. Г.П. Яковлева, К.Ф. Блиновой. – Изд-во «Учебная книга», 1996. – 654 с.
10. Растительные ресурсы России: Дикорастущие цветковые растения, их компонентный состав и биологическая активность. Под редакцией А.Л. Буданцева. Т.5. М.: Товарищество научных изданий КМК, 2013. – 312 с.
11. Справочник "Лекарственные растительные средства" под ред. Г.Е. Пронченко, 2002г. М.: ГЭОТАР-МЕД, 288с.
12. Фармакопейная статья ФС-42-3635-98: Трава эрвы шерстистой (Herba Aervae lanatae). Фурсаев А.Д. И. и др. Лекарственные растения и их применение в медицине. Изд-во Саратов. ун-та 1962.
13. https://lektrava.ru/encyclopedia/erva-sherstistaya/